Obroty branży centrów handlowych niższe średnio o jedną czwartą – podsumowanie trzech kwartałów 2020 roku

• Jedną z konsekwencji pandemii COVID-19 jest spadek obrotów w branży centrów handlowych średnio o 24 proc. dla wszystkich kategorii handlowych w okresie od stycznia do września 2020 r. Wprawdzie w styczniu i w lutym odnotowano wzrost obrotów (odpowiednio o 3 proc. i 6 proc.) wszystkich kategorii handlowych w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2019, jednak wraz z wprowadzeniem od 13 marca ograniczenia działalności obiektów handlowych nastąpiły znaczące spadki. 
• Najsłabszym miesiącem w trzech pierwszych kwartałach br. był kwiecień, kiedy centra handlowe działały w bardzo ograniczonym zakresie i odnotowały obroty niższe o 80 proc. w porównaniu do analogicznego miesiąca rok wcześniej.
• W najtrudniejszej sytuacji znaleźli się najemcy z branży rozrywkowej, którzy zanotowali największy spadek wśród wszystkich analizowanych kategorii handlowych – skumulowana wartość obrotów za pierwsze trzy kwartały tego roku wyniosła u nich 47 proc. obrotów uzyskanych w tym samym okresie w 2019 roku.

Obroty w centrach handlowych

Poluzowanie ograniczeń w handlu i otwarcie większości sklepów w galeriach po weekendzie majowym spowodowało, że zarówno odwiedzalność, jak i obroty zaczęły się stabilnie i konsekwentnie odbudowywać. W wyniku udostępnienia pełnej oferty centrów handlowych oraz uruchomienia ważnej funkcji gastronomiczno-usługowej w kolejnych miesiącach obroty zaczęły rosnąć, ale nie osiągnęły wyników z ubiegłego roku. Zmiana skumulowana obrotów za styczeń-wrzesień 2020 r. wyniosła -24 proc. dla wszystkich kategorii handlowych łącznie, w porównaniu do 2019 roku. Najtrudniejszym miesiącem dla branży był kwiecień z obrotami niższymi o 80 proc. Najwyższe obroty zanotowano w sierpniu – były one niższe o 9 proc. r/r.

Kategorie zakupowe

W najtrudniejszej sytuacji w analizowanym okresie znaleźli się najemcy z kategorii Rozrywka. Od stycznia do września tego roku ich obroty były niższe o 53 proc. w porównaniu do 2019 r. Jest to zdecydowanie największy spadek wśród wszystkich analizowanych kategorii handlowych.
Najlepiej radziły sobie kategorie: Dom i Wnętrze – ze zmianą skumulowaną na poziomie -6 proc. i Żywność – -7 proc. Z kolei Zdrowie i Uroda oraz Usługi odnotowały zmiany na poziomie -20 proc., a Artykuły specjalistyczne -26 proc. W przypadku Gastronomii mamy do czynienia ze spadkiem skumulowanym obrotów na poziomie -30 proc. Spadki w obrotach prezentują się dość podobnie, jeśli chodzi o lokalizację, a także wielkość obiektu. Nieco lepiej radzą sobie centra mniejsze od 5 000 do 40 000 mkw. GLA – gdzie zmiana skumulowana obrotów w badanym okresie trzech kwartałów wyniosła -22 proc., a dla obiektów dużych i bardzo dużych powyżej 40 000 mkw. GLA -25 proc.

Odwiedzalność

Zanim pojawiły się ograniczenia związane z pandemią COVID-19 podobnie jak w przypadku obrotów – wskaźnik odwiedzalności w centrach handlowych notował kilkuprocentowe wzrosty w porównaniu do stycznia i lutego poprzedniego roku (odpowiednio o ponad 9 proc. i 8 proc.). Jednak już w marcu nastąpił spadek na poziomie przekraczającym 45 proc., który w kwietniu pogłębił się do ponad 70 proc., w stosunku do odwiedzalności z 2019 roku. Po ponownym otwarciu obiektów handlowych, po weekendzie majowym odwiedzalność zaczęła się odbudowywać, by osiągnąć w maju średnio 65 proc. wskaźników z roku ubiegłego. W czerwcu wyniosła ona już średnio ponad 75 proc., a w sierpniu wskaźnik wzrósł do 82 proc. poziomu ubiegłorocznego. Warto zaznaczyć, że wskaźniki odwiedzalności w sposób stały różnicują się miedzy regionami. Przez cały okres badania najwyższe poziomy odwiedzalności były odnotowywane w Regionie Południowym, a najniższe zazwyczaj we Wschodnim. W czerwcu i lipcu z uwagi na poluzowane restrykcje wyższe wskaźniki odwiedzalności zanotował turystyczny Region Północny. Większą popularność wśród odwiedzających w trzech pierwszych kwartałach 2020 roku osiągały zazwyczaj obiekty mniejsze, notowana odwiedzalność była tam wyższa o kilka punktów procentowych niż w dużych obiektach, mających powyżej 40 000 mkw. GLA.

Od października tego roku, w związku z drugą falą epidemii, odwiedzalność w centrach handlowych zaczęła ponownie spadać, osiągając w październiku niewiele ponad 70 proc. wartości z 2019 roku. W listopadzie, kiedy analogicznie do marca 2020 roku częściowo ograniczono działalność obiektów handlowych, odnotowano odwiedzalność na poziomie 46 proc. Branża centrów handlowych z dużą ulgą przyjęła decyzję o ponownym otwarciu galerii od 28 listopada br. Zwłaszcza, że możliwość prowadzenia działalności handlowej w grudniu uchroni wiele podmiotów przed bankructwem i pozwoli zachować tysiące miejsc pracy. Czwarty kwartał dla branży galerii handlowych jest najważniejszym w roku, ponieważ stanowi ponad 30 proc. całorocznych obrotów. Sam grudzień to zazwyczaj o ok. 54 proc. wyższe obroty niż średnia miesięczna z okresu styczeń-listopad. W ostatnim kwartale roku wiele kategorii handlowych wypracowuje zyski, które pozwalają im funkcjonować i inwestować zarobione środki w pozostałych okresach roku i przetrwać trudny dla handlu pierwszy kwartał.