Baza wiedzy

Wcześniej sejmowa komisja ds. petycji odrzuciła wniosek PRCH o zaprzestanie prac nad wspomnianym projektem kierując go jednocześnie jako głos doradczy do komisji, która pracuje nad ustawą o ograniczeniu handlu w niedzielę . Petycję "Tak dla otwartych niedziel" zaledwie w dwa dni podpisało ponad 75 tysięcy osób.

W najnowszym stanowisku Rząd m.in dostrzega negatywne skutki społeczne objęcia ustawą niektórych podmiotów oraz niejasności dotyczące zakazu, który miałby odnosić się do zakupów internetowych dokonywanych w niedziele. Rząd wskazał też, że różne sankcje, w tym karę pozbawienia wolności, którą przewduje ustawa, należy uznać za nadmiernie surowe w stosunku do dobra, jakie ma podlegać ochronie.

TAK dla otwartych niedziel
Oświadczenie Polskiej Rady Centrów Handlowych

1. Sytuacja wyjściowa

2 września 2016 r. wpłynął do Sejmu projekt ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele. Zgodnie z projektem zakaz handlu w niedziele miałby dotyczyć większości placówek handlowych (m.in. sklepów, stoisk, straganów, hurtowni, składów materiałów budowlanych oraz domów wysyłkowych). Przepisy objęłyby także: franczyzobiorców, przedsiębiorców prowadzących działalność w oparciu o „umowę agencji” oraz prowadzących handel obwoźny i obnośny.

2. Informacje o akcji

W odpowiedzi na zaistniałą sytuację, Polska Rada Centrów Handlowych zainicjowała ogólnopolską akcję TAK dla otwartych niedziel. W ramach akcji, od 19 listopada br. na terenie całego kraju będą zbierane podpisy pod petycją do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Petycja jest głosem osób, które nie przychylają się do projektu ustawy ograniczającej, a wręcz zakazującej handlu w niedziele i jednocześnie poparciem dla mądrych zmian Kodeksu Pracy w kwestii dobrowolności pracy w niedziele.

3. Kluczowe argumenty

Zwolennicy zakazu handlu w niedziele (m.in. Komitet Inicjatywy Ustawodawczej „Wolna niedziela” i NSZZ „Solidarność”), często posługują się nieprawdziwymi lub wprowadzającymi w błąd argumentami. Poniżej prezentujemy merytoryczne argumenty ukazujące, dlaczego zakaz handlu jest szkodliwy – zarówno dla społeczeństwa jak i gospodarki.

Konsekwencje wprowadzenia zakazu handlu w niedziele:

1. W kontekście zatrudnienia:

   • Redukcja zatrudnienia w całym handlu, a w szczególności w galeriach handlowych – od 20 000 do 40 000 pracowników (obecnie w galeriach handlowych pracuje ok 400 000 osób). Problem dotknie nie tylko sprzedawców w sklepach, punktach handlowych i restauracjach na terenie galerii handlowej, ale również otoczenie centrów handlowych – m.in. serwis sprzątający, ochronę, usługi zewnętrzne

   • Spadek zatrudnienia tymczasowego (umowy cywilne), zwiększona rotacja oraz spadek zatrudnienia w branżach związanych z handlem

   • Praca w niedziele to dodatkowe wynagrodzenie – osoby będące w trudnej sytuacji materialnej, ale również pracujący studenci i emeryci stracą możliwość uzyskania dodatkowych dochodów

2. W kontekście ekonomicznym:

   • Spadek obrotów o 4% - czyli ok 5 mld zł straty w skali roku, mniejsze wpływy z VAT z handlu, koszty społeczne i publiczne związane ze wzrostem bezrobocia (obecnie centra handlowe w Polsce generują obroty w wysokości 125 mld w skali roku)

3. W kontekście społecznym:

   • Prawie 3/4 Polaków robi obecnie zakupy w niedziele – zakaz handlu to próba ograniczenia ich wolnego wyboru

   • Liczba osób popierających możliwość robienia zakupów w niedzielę jest większa niż tych optujących za zakazem (ostatnie badanie TNS dla Konfederacji Lewiatan)

   • Ponadto zakaz dla społeczeństwa oznaczał będzie: wyższe ceny zakupu w małych sklepach otwartych w niedziele, pogorszenie warunków wypoczynku i rekreacji – utrata możliwości poza-handlowego wykorzystania czasu wolnego w centrach handlowych (kino, gastronomia, rozrywka), utratę komfortu swobodnego planowania zakupów – szczególnie dla osób pracujących w sobotę, czy też dojeżdżających na zakupy do centrów handlowych z małych miast i wsi, konieczność zapłacenia za straty ponoszone przez przemysł i handel – inflacja

   • Jakość życia pracowników sklepów również nie poprawi się, jeśli stracą pracę – zakaz handlu w niedziele oznacza ograniczenie zatrudnienia

4. W kontekście innych państw europejskich:

   • W ostatnich latach 8 krajów UE zdecydowało się na zniesienie regulacji lub znaczącą liberalizację istniejących przepisów (Cypr, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Holandia, Hiszpania, Węgry)

   • 19 z 28 krajów członkowskich nie stosuje żadnych ograniczeń handlu w niedziele (Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Irlandia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry i Włochy. Brak ograniczeń również w Szkocji)

   • Zakaz handlu w niedzielę w wielu Państwach (np. Anglia, Walia) nie dotyczy galerii handlowych a jedynie wybranych sklepów wielkopowierzchniowych, regionalnie regulowane są godziny pracy obiektów

5. W kontekście prawnym:

   • Projekt ustawy proponuje wprowadzenie jednego z bardziej restrykcyjnych rozwiązań regulujących zakaz handlu w niedziele w Europie

   • Projekt ustawy nie zawiera pełnej i rzetelnej Oceny Skutków Regulacji, co w istocie uniemożliwia faktyczną ocenę wszystkich potencjalnych skutków proponowanych w projekcie rozwiązań

   • W kontekście zgodności projektu z Konstytucją RP:

     • Projekt ustawy narusza zasadę zaufania obywateli do państwa prawa i pewności prawa

     • Projekt ustawy narusza zasadę społecznej gospodarki rynkowej i wolności działalności gospodarczej

     • Projekt ustawy narusza zasadę proporcjonalności

     • Projekt ustawy narusza zasadę równości wobec prawa

Zapraszamy do składania podpisów pod petycją online.

Zachęcamy także do śledzenia naszego konta na Twitterze @PRCHORGPL i strony www poświęconej Faktom i Mitom wokół handlu.

NSZZ "Solidarność" przedstawiło 8. marca 2016. r. w Sejmie założenia do projektu nowej ustawy o zakazie handlu w niedziele.

Propozycja zawiera szereg wyłączeń, obejmujących m. in.:
- dwie niedziele przed Świętami w grudniu i jedna przed Wielkanocą,
- dwie tzw. niedziele wyprzedażowe (ostatnia stycznia i druga lipca),
- sklepy do 50 m kw., gdzie czynności sprzedażowe wykonywane są wyłącznie przez właściciela,
- piekarnie /cukiernie (sprzedaż produktów własnej produkcji przy zakładach produkcyjnych),
- kioski,
- stacje benzynowe (poniżej 300 m kw. GBA),
- sklepy z pamiątkami i dewocjonaliami,
- apteki,
- placówki handlowe w zakładach świadczących usługi dla ludności,
- kwiaciarnie.

Polska Rada Centrów Handlowych szykuje stanowisko i opracowanie eksperckie przedstawiające spodziewane konsekwencje ww. ograniczeń dla sieci i centrów handlowych (dot. m. in. zatrudnienia, sprzedaży, etc.).

Zapraszamy do podzielenia się opinią i wypełnienia krótkiej ankiety: ​http://tnij.org/niedziele